Brailleliga werkgevers –en bij uitbreiding iedereen– op om slechtziende en blinde personen betere kansen te bieden op de arbeidsmarkt. De nieuwe sensibiliseringscampagne werd maandag de wereld ingetrapt en blijkt broodnodig, stelt Benedikte Van Eeghem. Zij werkt al jaren door een gedeeltelijke verlamming met een beperking. “Gelijkschakeling “niet goed zien” en “niet veel kunnen” is van de pot gerukt”.

Vaststelling: zowat de helft van de mensen met een (zware) visuele beperking in ons land is vandaag actief aan de slag. Dat cijfer lijkt niet wereldschokkend. Toch is de tewerkstellingsgraad van personen die slechtziend of blind zijn, opvallend lager dan die van valide personen. Wie kampt met zware gezichtsproblemen, moet opboksen tegen een hoop vooroordelen en komt niet systematisch aan de bak. Alsof onze samenleving “niet goed zien” consequent gelijkschakelt met “niet veel kunnen”.

Nog een vaststelling: dat die gelijkschakeling behoorlijk van de pot gerukt is. Ook dat onderstreept de Brailleliga. Ze verzamelden getuigenissen van onder andere een medewerker customer support bij IKEA en een advocaat. Het zijn twee personen met een forse visuele beperking, die dankzij ondersteuning van de liga en de gepaste hulpmiddelen, vlot de job van hun keuze kunnen uitoefenen. Net zoals lotgenoten die ook de juiste omkadering en steun genieten.

Met de campagne wijst de Brailleliga dus niet alleen op de hindernissen en mogelijke oplossingen bij de tewerkstelling van blinden en slechtzienden. Ze maakt bovenal duidelijk dat er op de arbeidsmarkt nog steeds wat schort aan de kijk op personen met een beperking. Werkgevers slagen er anno 2019 lang niet altijd in om eerst de competenties van kandidaat-werknemers te zien en dan pas de beperkingen die hen kenmerken. De Brailleliga nodigt iedereen uit om er anders tegenaan te bekijken. Met oog voor de skills van ieder mens.

Aanwervingsbeleid dat voorbij beperkingen kijkt

Dat laatste geeft vertrouwen en hoop aan alle personen met een beperking. Ik mag mezelf er door een gedeeltelijke verlamming al jaren bij rekenen. Als ik dagelijks de kost verdien op kantoor, dan is dat deels omdat de praktische drempels bij de uitvoering van mijn job, beperkt blijven. Met een degelijke ergonomische stoel, een dienstfiets met aangepaste zadelhoogte en een no-go voor elke fysieke inspanning, kom ik op de communicatiedienst een heel eind. Collega’s nemen het spontaan van me over als ze weten dat deze of gene fysieke inspanning te moeilijk is. Dozen drukwerk verslepen hoef ik nooit te doen.

Maar dat mijn knowhow en talent op de werkplek renderen, is ook en vooral het gevolg van een aanwervingsbeleid dat talenten valideert en voorbij beperkingen kijkt. Dat doen we binnen ons OCMW zelfs op een erg doorgedreven manier. Zowat dagelijks komen er mensen met een mentale beperking over de vloer, die bij wijze van dagbesteding documenten versnipperen. Het mag dan wel een doodsimpele klus lijken, ze voeren die met de grootste zorg uit. Ze zijn fier dat ze meedraaien in een grote organisatie, tussen honderden andere werkende mensen. Ze horen bij een team en net dat gevoel is essentieel: dat we hen als mensen zien, niet als een beperking. Een pluspunt is bovendien dat we door hun inzet, geen tijd meer in versnipperwerk hoeven te steken. Zoiets heet een win-winsituatie.

Mensen ongeacht hun beperking aan boord nemen

Wat de Brailleliga voor mensen met een visuele beperking doet en hoe “wij” bij OCMW Brugge mensen ongeacht hun beperking aan boord nemen: zo zou het in een ideale wereld altijd moeten zijn. Een arbeidsmarkt die de het deficit loslaat en de vaardigheden vooropstelt. Met zo’n andere kijk op werk creëren werkgevers inspirerende trajecten en krijgen mensen met een beperking, telkens maximale ontplooiingkansen.

Als critici zeggen dat zoiets geen evidentie is, hebben ze voor een stuk gelijk. Rome was ook niet op één dag gebouwd. Het vergt soms kunst- en vliegwerk om werknemers die meer tools nodig hebben, volledig te installeren voor ze echt aan de slag kunnen. Maar zodra die stap is gezet, is de basis voor een goeie samenwerking ook gelegd. Die samenwerking is er eentje tussen mensen die weten wat ze waard zijn, zelfs als het lijf of hoofd een tikje anders fungeert. Daar kunnen we met z’n allen maar van leren.

“Niet goed zien” is niet hetzelfde als “niet veel kunnen”, geef slechtzienden en blinden een kans op de arbeidsmarkt. www.vrt.be, 10 september 2019. Geraadpleegd op 10 september 2019 via www.vrt.be

Lees ook Nicky helpt je verder bij IKEA Zaventem: “Dat ik blind ben, is niet relevant”